Geld lenen aan familie. Veel mensen in Nederland, en zelfs de hele wereld, doen dit dagelijks. Toch zijn er een hoop mensen die zich er niet aan durven te wagen of simpelweg niet weten of het wel mag in Nederland. In Nederland mag je zeker geld uitlenen aan familie. Veel mensen zijn bang dat zoiets fout gaat, maar dat hoeft helemaal niet. Zolang je het goed aanpakt en goed nadenkt over wat er allemaal onderling afgesproken moet worden, zit je goed. Dit kun je onder andere doen door een leningsovereenkomst op te stellen, een notaris in te schakelen of aan te kloppen bij een accountant. Wil jij geld lenen aan familie, maar weet je niet hoe dit werkt? Dan is dit artikel precies voor jou! Lees verder en ontdek hoe je een familielening aanpakt.
Waar moet je op letten bij geld lenen aan familie?
Als je geld lenen aan familie niet op de juiste manier oppakt, kan het je zomaar een hoop ellende opleveren. Denk bijvoorbeeld aan kapotte relaties. Of wat dacht je van schulden? Allemaal situaties waar niemand zich graag in bevindt. Gelukkig is dit allemaal te voorkomen door vooraf goed na te denken over een aantal belangrijke zaken.
Stel een contract op
Een contract of leningsovereenkomst opstellen met een familielid? Is dat niet een beetje vreemd? Het is misschien iets waar je liever niet over nadenkt, maar bij het verstrekken van onderhandse leningen is het opstellen van een overeenkomst wel ontzettend belangrijk. Het is in de meeste gevallen zelfs noodzakelijk. Je moet jezelf in zo’n situatie vooral bedenken dat een leningsovereenkomst niet alleen wordt opgesteld om jou te beschermen, maar ook je familielid. Als het gaat om geld, kan er al snel een hoop emotie bij komen kijken. Al helemaal als een van de twee partijen mondeling gemaakte afspraken niet nakomt. Zo kan het voorkomen dat je afspreekt dat de lener maandelijks 100 euro terugbetaald aan de uitlener. Dat is helemaal geen vreemde afspraak. Maar wat nu als de lener, om wat voor reden dan ook, na 4 maanden niet meer in staat is om te betalen? Op dat moment denken de meeste mensen ‘Had ik de afspraken maar op papier gezet!’. Volkomen logisch! Voorkom een hoop ellende voor beide partijen en stel een ijzersterke leningsovereenkomst op. Hoe doe je dit? Dat leggen we je later in dit artikel uit.
Leg de lening vast bij een notaris
Geld uitlenen aan familie kan soms wat spannend zijn. Je wil natuurlijk geen relaties schaden of andere problemen veroorzaken. Daarom is het belangrijk om afspraken te maken over de lening en dit te laten ondertekenen door iedereen die erbij betrokken is. Zo een overeenkomst kun je zelf opstellen, maar je kunt dit ook laten doen door een notaris. Vooral als het gaat om grote bedragen is het handig om aan te schuiven bij een notaris, waar je op de juiste manier afspraken vast kunt stellen. De overeenkomst die je samen met de notaris gaat opstellen, noemen we ook wel een notariële akte. Is deze akte bindend? Dat is het zeker! Mocht het voorkomen dat de lener de overeenkomst niet nagaat, kan de uitlener ervoor kiezen om beslag te leggen. Zo kan de uitlener beslag leggen op verschillende bezittingen van de lener. Bijvoorbeeld aan een auto, sieraden, apparaten of andere bezittingen. Veel mensen denken dat je hier dan ook meteen een rechter bij nodig hebt. Niets is minder waar! Wanneer je een notariële akte op laat stellen voor een onderhandse lening, ben jij als uitlener ‘executoriale kracht’. Jij bent dus bevoegd om beslag te leggen op de bezittingen van de lener, zonder dat een rechter ingeschakeld hoeft te worden. Op deze manier weet je zeker dat jij als uitlener altijd terugbetaald zult worden
Raadpleeg een accountant
Als je dit artikel leest, is de kans groot dat je zelf geen financieel expert bent. Dat is helemaal niet erg! Je kunt namelijk een financiële expert inschakelen, die wel verstand van zaken heeft. Een accountant kan jou niet helpen bij het opstellen van een akte of overeenkomst, maar een accountant kan jou wel advies geven over het bedrag dat je gaat uitlenen. Dit kan voor zowel jou als de lener in het voordeel werken.
Het inschakelen van een accountant voor een familielening betekent dat hij samen met jou gaat kijken naar je financiën. Door je financiën goed onder de loep te nemen, kan de accountant je advies geven over de hoogte van de onderhandse lening die je gaat verstrekken. Is je vermogen niet hoog genoeg? Dan zal de accountant je laten weten dat het verstrekken van de lening een te groot risico voor je is. Dit allemaal om te voorkomen dat jij straks in de problemen raakt.
Voor de lener is het inschakelen van een accountant ontzettend handig omdat de accountant ook naar het vermogen en voor het inkomen van de lener kan kijken. Aan de hand van deze gegevens kan de accountant een advies geven over de mate waarin de lening terug te betalen valt door de lener. Is de lening te hoog en het inkomen van de lener te laag? Dan zal de accountant bijvoorbeeld adviseren om het bedrag van de lening te verlagen. Ook kan de accountant adviseren om het termijnbedrag te verlagen, zodat de lener meer tijd heeft om het geleende bedrag terug te betalen. Het inschakelen van een accountant wanneer geld wil uitlenen aan familie is dus goed voor alle betrokken partijen!
Gevolgen relatie
Zelf zul je er vast zeker al over nagedacht hebben, maar het is het toch waard om te benoemen. Wil je geld lenen aan familie? Denk vooral aan de relatie die je hebt met je familielid. Het kan nooit kwaad om een familielid te helpen, maar het laatste wat je wil is de relatie om zeep helpen. Ga daarom goed voor jezelf na of dit familielid betrouwbaar is. Hoe moeilijk dit ook is, het moet toch gedaan worden. Want wat gebeurt er als je zoon, dochter, vader, moeder of zus na een aantal maanden niet meer weet te voldoen aan de betalingen? Een dergelijke scenario kan de onderlinge relatie onder druk zetten. Heb je dat er wel voor over? Daar moet je goed over nadenken. Een andere optie is om geen geld te lenen aan familie, maar een schenking te doen. Zo kun je op de lange termijn een hoop ellende voorkomen en de relatie intact houden.
Waar bestaat een leningsovereenkomst voor een familielening uit?
Bij het verstrekken van een lening kun je ervoor kiezen om zelf een leningsovereenkomst op te stellen. Maar hoe doe je dit precies? Gelukkig hoef je geen ingewikkelde termen te gebruiken in de overeenkomst. Zolang je de juiste zaken in de overeenkomst verwerkt, zit je goed! Om het makkelijker voor je te maken, hebben we een lijst gemaakt van alle onderdelen die je moet verwerken in de overeenkomst. Het enige wat jij hoeft te doen, is het noteren van alle onderstaande zaken in een net document. Dit document kunnen zowel jij als de lener samen ondertekenen, zodat de afspraken vast staan.
In de leningsovereenkomst moet staan:
- Wie de lener en uitlener zijn: Dit stel je vast zodat er op een later moment geen verwarring kan ontstaan over welke personen betrokken zijn bij de overeenkomst. Zijn er meer dan twee personen betrokken bij de lening? Zorg er dan voor dat je ook al deze personen vermeldt in de overeenkomst. Hoe doe je dit? Het handigste is om te kijken naar de namen die op ieders ID-kaart of paspoort staan en deze te noteren in de overeenkomst. Zo weet je zeker dat je alle namen op de juiste manier hebt genoteerd.
- Het leenbedrag: Zorg ervoor dat je vooraf goed bepaald welk bedrag er precies wordt uitgeleend en welk bedrag er ook terugbetaald moet worden. Je kunt het bedrag op de volgende manier noteren in de overeenkomst: ‘€10.000,- incl. btw’.
Kies je ervoor om een gedeelte van het nodige bedrag te schenken en het andere gedeelte te beschouwen als een lening? Ook dit moet je zo duidelijk mogelijk vermelden in het document. - Rente: Bij geld lenen aan familie komt ook altijd rente kijken. Tenminste, als je ervoor kiest om een leningsovereenkomst op te stellen. Waarom moet je rente toevoegen aan de overeenkomst? Op het moment dat je geen rente toegevoegd aan de zal de Belastingdienst de ‘lening’ zien als een schenking. Dat is niet erg, maar bij een schenking wordt er wel van je verwacht dat je schenkbelasting betaald.
De hoogte van de rente is volledig aan jou, maar er zitten wel enkele voorwaarden aan vast. Zo moet de rente marktconform zijn. Als particuliere verstrekker moet je altijd een rentepercentage hanteren die maximaal 25% afwijkt van de rente die door kredietverstrekkers gevraagd wordt. Vragen kredietverstrekkers 10% rente? Dan moet jij minimaal 7,5% rente aanhouden. Zit je hieronder? Dan bestaat de kans dat de Belastingdienst de ‘lening’ ook weer beschouwt als een schenking.
Daarnaast is het ook belangrijk dat je aangeeft vanaf wanneer de rente betaald moet worden. Plaats altijd een duidelijke startdatum voor het betalen van de rente in de overeenkomst. - Aflossen: Het bedrag dat je leent aan je familielid, moet natuurlijk ook terugbetaald worden. Bij een familielening wil je alle mogelijke verwarring voorkomen. Daarom is het zaak dat je noteert wanneer het bedrag terugbetaald moet worden en in welke termijnen.
- Betaling: Voor het aflossen kun je verschillende manieren van betalen kiezen. In de overeenkomst moet je goed noteren waar de lener je mee terugbetaalt en op welke rekening het geld ontvangen moet worden.
- Looptijd: Als je een maandelijkse betaling afspreekt, is het belangrijk dat je duidelijk maakt wanneer het volledige bedrag terugbetaald moet zijn.
Verder moet je in de overeenkomst afspraken opschrijven over:
- wat er gebeurt in het geval dat terugbetalen van het geleende bedrag niet lukt
- (tussentijdse) opzegging van de leenovereenkomst
- vervroegd aflossen van de lening
- of je als lener nog andere kredieten of leningen mag afsluiten tijdens de looptijd van de lening
Voorbeelden leningsovereenkomsten
Om zelf een goede leningsovereenkomst op te stellen kan het natuurlijk fijn zijn om een voorbeeld te hebben van hoe zo’n overeenkomst eruit moet komen te zien. Zo kun je achteraf altijd nog controleren of je alle nodige elementen hebt verwerkt. Ben je benieuwd naar hoe zo’n leningsovereenkomst eruit moet zien? We hebben een aantal voorbeelden voor je verzameld om je een beter beeld te geven bij een leningsovereenkomst voor onderhandse leningen.
De voordelen van geld lenen aan familie
Geld lenen van familie heeft verschillende voordelen in Nederland. Allereerst is het vaak gemakkelijker om geld te lenen van familie dan van een bank of andere financiële instelling. Er zijn geen strenge eisen zoals bij een reguliere lening en er is vaak meer ruimte voor flexibiliteit in de aflossingstermijnen en rentepercentages.
Een ander voordeel van geld lenen aan familie is dat er vaak geen rente betaald hoeft te worden, of dat de rente lager is dan bij een bank. Dit kan financieel voordelig zijn voor beide partijen. Echter, als je een onderhandse lening afsluit, moet je hier rente over betalen. Deze rente moet marktconform zijn om te voorkomen dat de Belastingdienst dit ziet als een schenking. Als je geld leent van familie en hier geen rente over betaalt, kan de Belastingdienst dit zien als een schenking en moet je hier belasting over betalen.
Nog een voordeel van geld lenen aan familie is dat er vaak meer begrip is voor eventuele problemen met de aflossing. Familieleden hebben vaak meer geduld en zijn bereid om te wachten op de aflossing, in tegenstelling tot een bank die direct actie onderneemt als er niet wordt afgelost.
Tot slot kan het lenen van geld van familie de relatie tussen familieleden versterken. Het kan een blijk van vertrouwen en steun zijn in tijden van financiële nood. Het is wel belangrijk om goede afspraken te maken en deze vast te leggen in een leningsovereenkomst om eventuele misverstanden of conflicten te voorkomen.
De nadelen van geld uitlenen aan familie
Hoewel het lenen van geld aan familie voordelen kan hebben, zijn er ook nadelen waar je rekening mee moet houden. Een van de nadelen is dat het lenen van geld aan familie kan leiden tot spanningen in de familie. Als er problemen ontstaan met de aflossing, kan dit leiden tot onenigheid en zelfs ruzies binnen de familie. Daarnaast kan het lenen van geld aan familie invloed hebben op de relatie tussen de leninggever en de ontvanger. Het kan lastig zijn om een zakelijke relatie te onderhouden met iemand die je goed kent en waar je emotionele banden mee hebt.
Een ander nadeel van geld lenen aan familie is dat er vaak minder strikte afspraken worden gemaakt dan bij het lenen van geld bij een bank. Hierdoor kan het onduidelijk zijn wat de aflossingstermijnen zijn en kan er verwarring ontstaan over de rente die betaald moet worden.
Ook moet je bij het lenen van geld aan familie ook rekening houden met de regels van de Belastingdienst. Als je een onderhandse lening afsluit, moet je hier rente over betalen. Deze rente moet marktconform zijn om te voorkomen dat de Belastingdienst dit ziet als een schenking. Als je geld leent van familie en hier geen rente over betaalt, kan de Belastingdienst dit zien als een schenking en moet je hier belasting over betalen.
De Belastingdienst en geld lenen aan familie
Geld lenen aan familie kan een goede oplossing zijn als je extra financiële middelen nodig hebt. Toch is het belangrijk om rekening te houden met de regels van de Belastingdienst. De Belastingdienst houdt namelijk toezicht op de financiële transacties tussen familieleden en kan ingrijpen als er niet aan bepaalde regels wordt voldaan.
Geld lenen aan je familie? Dan moet je hierover rente betalen. Deze rente moet marktconform zijn, wat betekent dat het rentepercentage vergelijkbaar moet zijn met wat je bij een bank zou betalen. Als je minder rente betaalt dan marktconform, kan de Belastingdienst dit zien als een schenking en dus belasting heffen over het bedrag dat boven de schenkingsvrijstelling uitkomt. Ook moet je bij een lening aan familie belasting betalen over de rente. De rente die je ontvangt over het geleende bedrag, moet namelijk worden opgegeven als inkomsten bij de Belastingdienst. Hierover moet je belasting betalen volgens het tarief in box 3. Als je een onderhandse lening verstrekt, moet je de lening ook opnemen in box 3 van je belastingaangifte.
Daarnaast is het belangrijk om goede afspraken te maken over de aflossing van de lening en deze afspraken op papier te zetten. Dit voorkomt misverstanden en eventuele problemen in de toekomst. Bespreek bijvoorbeeld hoeveel je per maand aflost en hoe lang de aflossingsperiode duurt. Als je geld leent van familie voor de aankoop van een huis, zijn er nog meer zaken om rekening mee te houden. Zo moet je bijvoorbeeld een officiële hypotheekakte opstellen en moet je voldoen aan de fiscale regels voor hypotheekrenteaftrek. Het is daarom verstandig om je te laten adviseren door een financieel adviseur als je geld leent van familie voor de aankoop van een huis.
Bij geld lenen aan familie moet je altijd rekening houden met de regels van de Belastingdienst. Zorg ervoor dat je rente betaalt over het geleende bedrag en dat deze rente marktconform is. Als je geld leent aan familie, moet je belasting betalen over de ontvangen rente en is het belangrijk om goede afspraken te maken over de aflossing. Laat je adviseren door een financieel adviseur als je geld leent van familie voor de aankoop van een huis.
Ik heb een uitkering. Kan ik ook geld lenen aan familie?
Als je een uitkering ontvangt en je hebt dringend geld nodig, kan het verleidelijk zijn om geld te lenen van familie. Toch moet je hierbij wel rekening houden met een aantal zaken. Zo kan het lenen van geld van familie gevolgen hebben voor je uitkering en moet je rekening houden met de regels van de Belastingdienst. Als je geld leent van familie terwijl je een uitkering ontvangt, moet je dit melden bij de instantie die de uitkering verstrekt. Het geleende bedrag wordt namelijk gezien als vermogen en kan gevolgen hebben voor de hoogte van je uitkering. Als je meer vermogen hebt dan de toegestane grens, kan dit leiden tot een lagere uitkering.
Daarnaast moet je de Belastingdienst ook altijd in het achterhoofd houden. Als je een onderhandse lening afsluit, moet je hier namelijk rente over betalen. Deze rente moet ongeveer net zo hoog zijn als wat er op de markt te vinden is. Dit om te voorkomen dat de Belastingdienst dit ziet als een schenking. Als je geld leent van familie en hier geen rente over betaalt, kan de Belastingdienst dit zien als een schenking en moet je hier belasting over betalen.
